Podtopienie dotyczy nie tylko jeziora. Dzikie kąpieliska i baseny to miejsca, gdzie można ulec podtopieniu. Nawet podczas kąpieli w domowej łazience może dojść do tragedii, zwłaszcza u małego dziecka czy u dorosłego w wyniku zasłabnięcia. Z tego wpisu dowiesz się, co zrobić, gdy taka sytuacja ma miejsce, jak ratować topiącego się człowieka i jak udzielić pierwszej pomocy.
Spis treści:
- Podtopienia w Polsce – statystyki
- Człowiek tonie w ciszy– jak ratować
- Podtopienie – pierwsza pomoc
- Prewencja nad wodą
Potopienia w Polsce – statystyki
Przez lato 2023 r., czyli czerwiec, lipiec i sierpień, w Polsce odnotowano 204 przypadki utonięć. Każdego dnia życie w wodzie tracą średnio 2 osoby. Jednego sierpniowego weekendu (19-20 sierpnia 2023) śmierć po wejściu do wody poniosło aż 16 osób. W 2021 r. było 5 przypadków utonięć nieletnich w wieku 8–14 lat, a rok później 6. Przed dwoma laty utonięć młodocianych w wieku 15–18 lat było 10, natomiast w 2022 r. – 14. Najwięcej osób ginie w jeziorze lub rzece. Najczęstsze okoliczności wypadków utonięcia to kąpiel w miejscu niestrzeżonym, lecz niezabronionym oraz nieostrożność w czasie przebywania nad wodą. Przyczyny śmierci pod wodą to m.in.:
- nieumiejętność pływania,
- brawura oraz przecenianie swoich sił i umiejętności pływackich,
- niedostrzeganie zagrożeń w wodzie,
- pływanie po spożyciu alkoholu,
- skoki „na główkę” do wody w nowym miejscu,
- niewiedza o postępowaniu po wywróceniu się sprzętu wodnego (kajaka, skutera lub łodzi).
Człowiek tonie w ciszy– jak ratować
Większość z nas nie ma pojęcia, jak wygląda naprawdę tonący człowiek. Wydaje nam się, że dzieje się to jak na filmach: ktoś w wodzie macha rękami i głośno krzyczy. Wtedy wszyscy bez wahania ruszają na pomoc, by go uratować. W rzeczywistości tak to zwykle nie wygląda. Człowiek tonie w ciszy. Z tego powodu trzeba zawsze obserwować dziecko czy bliskiego, który przebywa w wodzie. Nawet, jeśli ma świetne umiejętności pływackie, może wystąpić sytuacja, gdy trzeba będzie udzielić mu pomocy. W pierwszym etapie topienia się dochodzi do zachłyśnięcia wodą. Panika sprawia, że ruchy kończyn stają się chaotyczne. Jeżeli uda się mu się wziąć oddech nad powierzchnią, to ktoś może go zauważyć. W dalszym etapie zalewane są drogi oddechowe i następuje niedrożność dróg oddechowych, zwiotczenie mięśni, a ostatecznie utrata przytomności.
Jeśli widzisz, że ktoś potrzebuje Twojej pomocy, rzuć mu coś, co pozwoli utrzymać się mu na wodzie. Możesz rzucić bojkę, koło ratunkowe, piłkę plażową albo podaj gałąź, wiosło, linę, cokolwiek, dzięki czemu jest szansa na wyciągnięcie go z wody. Nie skacz bez namysłu do wody. Nawet jeśli jesteś dobrym pływakiem, pamiętaj, że „tonący brzytwy się chwyta”. W panice może Cię instynktownie złapać i wciągnąć pod wodę, próbując się ratować. Ryzyko występuje zwłaszcza, gdy ofiara jest większych rozmiarów niż Ty. Wołaj o pomoc. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo, bo jeśli Ty będziesz potrzebował pomocy, akcja ratownicza skomplikuje się jeszcze bardziej, bo również Ciebie trzeba będzie ratować. Ważna jest ocena sytuacji oraz ustalenie, w jaki sposób można bezpiecznie pomóc takiej osobie. W razie konieczności wezwij ratownika na pomoc (nr tel. WOPR: 601 100 100). Jeśli zbierze się większa liczba świadków, można stworzyć tzw. łańcuch życia, by odnaleźć człowieka pod wodą.
Podtopienie – pierwsza pomoc
Gdy podtopiony człowiek jest już na brzegu, natychmiast przejdź do udzielania pierwszej pomocy.
- Oceń, czy poszkodowany jest przytomny i czy oddycha. Sprawdzenie drożności dróg oddechowych polega na upewnieniu się, że w jego ustach nie znajdują się ciała obce (po wyciągnięciu z wody mogą to być glony, muł itp.).
- Jeżeli oddech jest zachowany, połóż go w pozycji bezpiecznej ustalonej.
- Przy braku oddechu prawdopodobnie doszło do zatrzymania krążenia, więc bez wahania przejdź do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Rozpocznij od 5 oddechów ratowniczych. Co ważne, oddechy te możesz wykonać jeszcze w wodzie, jeśli widzisz, że ofiara nie oddycha.
- Jednocześnie wyznacz osobę, która wezwie pomoc. Czas ma tu ogromne znaczenie! Kontynuuj RKO aż do momentu, gdy działania przejmie ratownik lub poszkodowany zacznie znowu oddychać.
Każde podtopienie należy skonsultować z lekarzem, bo wtórnie może dojść do zachłystowego zapalenia płuc.
Podtopienie –prewencja nad wodą
Czas spędzony nad wodą będzie mile wspominany, jeśli zadbasz o bezpieczeństwo swoje i Twoich dzieci. Pamiętaj, że małego dziecka nigdy nie można zostawiać samego w wannie, nawet gdy woda sięga mu kolan. Wystarczy upadek, uraz głowy, a w następstwie utrata przytomności, by maluch znalazł się pod wodą. Tak samo ważne jest, żeby mieć dziecko na oku, gdy bawi się w płytkiej wodzie na kąpielisku czy w morzu. Obecność ratowników nie zwalnia rodziców lub opiekunów z obowiązku pilnowania dziecka. Podczas pływania kajakiem albo łódką załóż mu kamizelkę ratunkową, która musi być dopasowana do jego rozmiarów oraz koniecznie musi być zapięta. W czasie zabawy w wodzie część rodziców zakłada, że wystarczy dać dziecku dmuchane koło albo pływaczki, by było bezpieczne. To błąd. Oczywiście możesz korzystać z tych gadżetów, ale to nie kamizelka ratunkowa, więc Twoja asysta i obecność przy dziecku jest zawsze wymagana.
- Korzystaj z miejsc wyznaczonych do pływania, będących pod nadzorem wykwalifikowanych osób. Przestrzegaj regulaminu kąpieliska i zaleceń osób nadzorujących. Omijaj „dzikie kąpieliska”.
- Nie pływaj w miejscach, gdzie jest dużo wodorostów lub wiesz, że występują zawirowania i prądy.
- Nie skacz do wody w miejscach nieznanych, gdy nie wiesz jaka jest głębokość wody i jak ukształtowane jest dno. Może to się skończyć groźnym urazem głowy lub kręgosłupa i kalectwem.
- Pływaj z kimś albo poproś kogoś, aby Cię obserwował.
- Nie wchodź do wody pod wpływem alkoholu lub innych środków psychoaktywnych, bezpośrednio po posiłku lub dłuższym braku aktywności.
- Nie zanurzaj się gwałtownie, gdy skóra jest nagrzana po bezpośrednim kontakcie ze słońcem. Ochładzaj się stopniowo, by uniknąć wstrząsu termicznego, skurczu lub omdlenia.
- Nie siedź zbyt długo w wodzie, rób sobie przerwy.
Wypoczynek z głową powinien być Twoim priorytetem. Nie lekceważ zagrożenia i unikaj brawury. Zadbaj o stan swojej wiedzy na temat udzielania pierwszej pomocy, bo są to kluczowe sprawy, od których może zależeć czyjeś życie. Mamy dla Ciebie wyjątkowy, kompleksowy kurs prowadzony przez doświadczonych ratowników medycznych, czyli nas. Zainwestuj swój czas, by poczuć się pewnie w sytuacji zagrożenia życia Twojego dziecka, wnuka, kolegi z pracy, sąsiadki czy przechodnia. Nigdy nie wiesz, kiedy ta wiedza i umiejętności Ci się przydadzą. Nie bądź obojętny, gdy ktoś potrzebuje Twojej pomocy. Po naszym kursie będziesz wiedział, co robić i bez wahania przejdziesz do działań, ratujących życie drugiego człowieka. Czy jest coś ważniejszego? Sprawdź nasz kurs pierwszej pomocy dla dzieci oraz dorosłych. Ty decydujesz, jaki wybierasz! https://www.uratuj.com/
